Nieuws

Verbouwen zonder vergunning: wat mag en wat niet?

Je hebt een huis gekocht, maar er is nog werk aan. Je wil de hele boel renoveren om er jouw echte liefdesnestje van te maken. Romantisch toch, behalve wanneer je met een boel verplichtingen en vergunningen opgezadeld wordt en van het ene loket naar het andere moet lopen.

Niet gepanikeerd echter, er zijn heel wat werken aan je huis die je kan uitvoeren zonder dat er een vergunning voor nodig is. Welke dat zijn, lees je in deze blog.

Zonder bouwvergunningen binnen renoveren

Je kan een aantal klussen binnenshuis uitvoeren zonder dat je daar een vergunning voor nodig hebt. Tenminste, als je de voorwaarden naleeft. Voor de volgende werken binnen in je woning hoef je geen vergunning aan te vragen:

1. Verbouwingen zonder stabiliteitswerken

Het is allereerst belangrijk te melden dat verbouwingen zoals stabiliteitswerken aan de voorgevel van je woning áltijd een vergunning vergen. Geen vergunning, maar een meldingsplicht geldt voor andere stabiliteitswerken, zoals het maken van een raamopening of een tuindeur in de achtergevel.

Voor een heel aantal verbouwingen heb je geen stabiliteitswerken nodig en er zijn daarvoor dan ook geen vergunningen nodig. Denk bijvoorbeeld aan:
Het plaatsen van een nieuwe keuken of badkamer
  • Het plaatsen van een nieuwe keuken of badkamer
  • Het opsplitsen van een slaapkamer in twee kleinere slaapkamers
  • Het inrichten van een slaapkamer in de zolder
Je moet deze verbouwingen dan wel uitvoeren om het pand te verbeteren of aan jouw wensen aan te passen. Als je ze doet om meer wooneenheden te creëren – bijvoorbeeld van één groot huis twee appartementen maken – of om uit te breiden, dan is er wel weer een vergunning nodig.
2. Onderhoudswerken aan het huis
Ook handige Harry’s kunnen gerust zijn: je mag naar hartenlust klussen in je woning zonder je zorgen te maken over vergunningen. Het vervangen van ramen, van beschadigd pleisterwerk, het herstellen van kapotte verhardingen, het vervangen van kepers, panlatten en leien op het dak - wel zonder vervanging van de dragende balken - en schilderen en kaleien van gevels kan je zomaar doen.
3. Deze renovaties vergen wel een bouwvergunning
Zoals reeds gezegd mag je je huis niet opdelen in studio’s, appartementen of kamerwoningen. Want dan heb je altijd een vergunning nodig, zelfs al voer je geen werken uit. Ook voor het verminderen van het aantal woongelegenheden, zoals het samenvoegen van twee appartementen, is een vergunning vereist. De enige uitzondering hierop is het zorgwonen. Als je je huis verbouwt om een zorgbehoevende ouder op te vangen, heb je geen vergunning nodig. Gesteld dat het gebeurt binnen de bestaande woning, zonder uitbreiding.

Zonder bouwvergunningen buiten renoveren

Voor werken rondom de woning is soms, tot grote frustratie van de eigenaar, ook een vergunning nodig. Gelukkig geldt dat niet voor onderstaande gevallen:

1. Terras en oprit aanleggen
Voor het aanleggen van een verharde constructie in de tuin heb je een vergunning nodig. Toch zijn er enkele vrijstellingen mogelijk:
Strikt noodzakelijke toegangen en opritten naar de woning zijn vrijgesteld. Parkeerplaatsen vallen hier niet onder, maar wel de toegang tot de voordeur en de garage.

Het aanleggen van een niet-overdekte constructie (bv. een terras of zwembad) kan worden vrijgesteld tot maximaal 80m².

2. Bomen en hagen aanplanten

Voor aanplantingen in de tuin ben je meestal niet vergunningplichtig. Deze aanplantwerken zijn vergunningsvrij:

  • Bomen aanplanten, als ze twee meter van de perceelsgrens verwijderd zijn.
  • Hagen aanplanten, als ze een halve meter van de perceelgrens staan.

Ook voor het vellen van hoogstammige bomen met een omtrek van 1 meter en een hoogte van 1 meter kan je vrijgesteld worden , mits je rekening houdt met deze voorwaarden:

  • De boom behoort niet tot een bos
  • De boom staat in woongebied, agrarisch gebied of industriegebied
  • De boom staat niet in woonparkgebied
  • De boom staat op maximaal 15 meter van de woning
Let op: een vrijstelling is enkel mogelijk indien voldaan wordt aan deze checklist. Doe ook navraag bij jouw gemeente.
3. Afsluitingen plaatsen

Met de everzwijnen in het achterhoofd is de vraag gerechtvaardigd of je voor een anti-everzwijnafsluiting een vergunning nodig hebt. Onder de volgende voorwaarden zijn afsluitingen vergunningsvrij:

  • Een open draadafsluiting onder de 2 meter hoog in de zij- of achtertuin
  • Een gesloten afsluiting van maximum 1 meter hoog in de voortuin
  • Een gesloten omheining van 2 meter hoog en binnen een straal van 30 meter rondom je woning.
4. Een tuinhuis of carport

Gezien het succes van de zwembaden bij particuliere woningen zijn poolhouses vandaag een populair bijgebouw in de tuin. En ook de carport wordt vandaag de dag vaak gebouwd. Je kan hiervoor een vrijstelling krijgen als het bijgebouw:

  • Niet groter is dan 40 vierkante meter
  • De hoogte van 3,5 meter niet overschrijden
  • Maximaal 30 meter van de woning staat
  • In de zijtuin 3 meter en in de achtertuin 1 meter van de perceelsgrens verwijderd is
5. Aanbouw bijgebouwen aan de woning
Voor de aanbouw van bijgebouwen aan de woning zoals een veranda, een terrasoverkapping, een carport tegen de zijgevel, een annex met bijkeuken of een kleine gelijkvloerse uitbreiding wordt de vergunningsplicht onder voorwaarden vervangen door een meldingsplicht.
Er geldt een maximum van 40 vierkante meter aangebouwde bijgebouwen per woning. De bestaande aangebouwde bijgebouwen, zoals veranda’s en bijkeukens, moeten meegeteld worden bij de berekening van deze maximale oppervlakte.
De meldingsplicht geldt enkel voor aangebouwde bijgebouwen die:
  • niet hoger zijn dan 4 meter, gemeten vanaf de grond
  • de functie van de woning en het aantal woongelegenheden niet wijzigen
  • in de zijtuin minstens 3 meter van de perceelsgrens blijven
  • in de achtertuin minstens 2 meter van de perceelsgrens blijven
  • of tegen een aanpalend gebouw zijn gebouwd. Ze mogen tot op de perceelsgrens reiken, voor zover de bestaande scheidingsmuur niet gewijzigd wordt
  • De bouwdiepte van het bijgebouw mag de bouwdiepte van het aanpalend gebouw niet overschrijden.
  • Er moet voldaan zijn aan alle voorwaarden uit de deze checklist. Meer info op  https://www.omgevingsloketvlaanderen.be/uitbreiden

Conclusie: heb je een vergunning of meldingsplicht nodig om te verbouwen?

Als je verbouwingsplannen hebt, wil je liefst zo snel mogelijk van start gaan. Maar check toch eerst even goed of je geen vergunningen of meldingsplicht nodig hebt. In deze blog sommen we op wanneer dit wel of niet het geval is. Let wel op dat de gemeente waar je woont strengere voorschriften kan hanteren. Ga dus te rade bij de dienst stedenbouw om 100% zeker te zijn of een vergunning nodig is voor de werken die je wil uitvoeren. Veel klus- en renovatieplezier!